|
24.09.16 | #1 |
Divan edebiyatı nazmıyla ilgili diğer kavramlar
Divan edebiyatı nazmıyla ilgili diğer kavramlar>NAZİRE: *Divan edebiyatında bir şairin bir şiirine, başka bir şair tarafından aynı ölçü, uyak ve redifle yazdığı benzer şiirlere nazire denir. *Nazire şaka veya alay amacıyla yazıldıysa buna “tehzil” denir. >DİVAN: *Divan edebiyatı şairlerinin eserlerini topladıkları antolojik eser. *Divan şairlerinin eserlerini önceleri serbest, daha sonra belli bir düzen içinde topladıkları kitaplardır. *Divanlar, yazarlarının adlarıyla anılırlar. Örneğin Nedîm Divanı, Fuzulî Divanı gibi. *Zamanla divanlarda şiirler belli bir düzene göre sıralanmaya başlamıştır. Bu elemeye "divan tertibi", bu tür divanlara da "mürettep divan" adı verilir. *Tam bir divanda sırasıyla, kaside (tevhid, münacat, na't, medhiye), tarih , musammat, gazel bölümleri yer alır. En sonda da lugazlar, lt muammalar , müfredler, azadeler bulunur. *Divanda gazeller, kafiye ve rediflerinin son harfinin Arap alfabesindeki sırasına göre dizilir. Her harften en az bir şiir olması şarttır. Ama buna uymayan şairler de olmuştur. >DİVANÇE: *Divançe, küçük divan anlamındadır. *Düzen ve konuları divanlarla aynıdır. *Yine kaside, tarih, musammat, gazel ve kıta sırasını izler. Ama bir divançede bu bölümlerden en az biri eksik olur. *Divançe, belli türleri seven şairlerin bilinçli bir seçimi olabildiği gibi, bir şairin divan dolduracak kadar şiir yazamadan ölmesi nedeniyle de oluşabilir. Figânî ve Fâzlı’nin divançeleri bu türdendir. >GAZAVATNAME: *Ordunun akınlarını, savaşları, kahramanlıkları, zaferleri anlatan düz yazı ya da şiir biçimindeki edebi eserlerdir. *Gazanâme olarak da bilinir. *Türk edebiyatında ilk gazavatname örnekleri 15. yüzyılda yazılmaya başlanmıştır. Kâşîfi’nin Gazaname-i Rum’u bu türün örnekleri arasındadır. |
|
|
|