Fıkıh Nedir

Fıkıh, İslam
hukuku anlamına gelmektedir. Tanımı şöyledir; kişinin ameli (fiil) bakımdan kişinin lehinde ve aleyhinde olanları bilmesidir. Arapça
bir kelime olan "fıkıh", birşeyi derinlemesine bilmek demektir. Temel kaynakları Kur’an ve sünnet olan İslam hukukuna verilen ad. (Fıkh) Derin ve ince anlayış. Bir şeyi, hakkı ile, künhü ile bilmek. İnsanlar arasındaki ilişkilerle ilgili olarak dini hükümleri ayrıntılı delilleriyle bilmek. Müslümanlar, müslüman olmaları itibariyle Allah'ın emirlerine tabidirler, uyarlar. Fıkıh ilmi, hangi şartlarda Allah'ın hangi emrinin nasıl uygulanacağını inceler. * Bilmek, anlamak. * Kapalı bir şeyin hakikatına nazarı infaz edebilmek. * Kendisine hüküm taalluk eden hafi bir manaya muttali' olmak. * Ist: İslam Hukuku. * İnsanın amel ciheti ile lehine ve aleyhine olan şer'i hükümleri bir meleke halinde bilmesi. Diğer bir ta'rif ile: Ameliyata; yani, ibadet, ukubat ve muamelata ait şer'i hükümleri mufassal delilleri ile bilmek. Bu ahkamı bilmeğe "Fakahet" ve bu ahkamı böylece bilen zata da "Fakih" denir. Cem'i "fukaha"dır. Fıkıh ilmini tahsil etmeğe de "tefekkuh" denir... (Ist. Fık. K. Cilt:1, sh: 20)

İslamiyetin ilk devirlerinde fıkhın içine kelami, fıkhi, ahlaki konuların hepsi girmekteydi. Daha sonra fıkıh, hicri 1. asırda (miladi 7.- 8. yüzyıllar) sadece ameli konulara münhasır kılınan İslam
hukuku olarak ayrı bir ilim haline geldi. Fıkhın metodolojisi
anlamına gelen Fıkıh Usulü müctehidin (yani dinde hüküm verebilecek şahsın) şer'i ameli hükümleri tafsili delillerinden çıkarmasına yarayan kurallar bütünüdür. Fıkıh usulü açısından ilk eser hicri 2. asırda İmam Şafii
'nin "er-Risale" adlı eseridir.