Yahudilikte Kadın

Kutsal kitap şöyle der: “Ve kadın ölümden acı buldum. O kadın ki, yüreği tuzak ve ağlar ve elleri zincirlerdedir” (23). Yahudi hukukunda “Evli kadın, az akıllı, çocuk ve deli gibidir, akm satım yapması caiz değildir” (24).

Yahudilikte evlilik bir alış-veriş, kadın da babasından satın aknan bir mal gibi*dir. Kocası onun mutlak efendisidir (25). Nikah hahamlardan birinin takdisi ile geçerli olur. Adam kadına en azından bir yüzük veya kıymetli bir hediye verir. Buna karşılık, gelin drahoma olarak çok daha fazlasını hazırlar ve kocasımn em*rine tahsis eder. Nikah sırasında bu dra*homanın bir kısmı mihr-i müeccel olarak takdir edilir, kocasımn ölümü veya bo*şanma halinde kadına geri verilir. Bu*nun dışında kocasından miras olarak alacağı bir hakkı yoktur. Eski Yahudi hukuku, kadının bütün malının kocasına ait olduğu şeklindedir. Kadımn kocasına getirdiği, çalışıp kazandığı, hatta düğü*nünde takı olarak verilen hediyeler… hepsi, kocasımn helâl makdır. Kocası bunları alır ve dilediği gibi kullanır (26).

Daha sonraki asırlarda, boşanmalar artınca, Yahudi din adamları, evli kadı*mn kendi maknın sahibi olmasına karar verdiler. Buna göre mal kadımn oluyor, koca onun tasarrufuna sahip oluyordu. Boşanma halinde mal kadına kalıyordu. Kadın ancak kendi makna sahip olabili*yor, kocasından miras alamıyordu. Ölen adama ilk mirasçı erkek evlattı. Erkek evlatlar birden fazla ise, yaşça en büyü*ğüne iki hisse verilirdi. Kızların erkek evlatlarla birlikte mirasa girme hakkı yoktu. Yalmz Karailer mezhebine göre, kızlar da erkeklerle birlikte baba mirası*na girebilirlerdi, fakat erkeklerin yarısı kadar hisse alabilirlerdi (27).

Yahudilikte çok kadınla evlenmek, hiçbir sınır olmaksızın caizdir. Ne Tev*rat’ta, ne Nebilerin kitabında, birden fazla kadınla evlenmeyi yasaklayan bir hüküm yoktur. Aksine buna özendiren misaller vardır. Bir dinler tarihi araştırı*cısı olan Gustave le Bon “Başlangıçta çok kadınla evlenmek, İsrailoğulları arasında çok yaygın idi. Ne kanunlar, ne dinî hükümler buna mani değildi” (28) diyor. Ancak daha sonraki devirlerde Yahudi din adamları, çok kadınla evlen*meyi sınırladılar ve bunu dörde indirdi*ler (29).