Vücutta mikroplarla savaşmaya yardımcı olan savunma hücrelerini üreten “lenfoid doku”nun bir parçası olan bademcikler özellikle henüz bağışıklık sisteminin yeterince gelişmediği çocukluk döneminde, ağızdan ve burundan alınan mikroplara karşı “vücudun askerleri” gibi savaş veriyor. Ancak vücudu hastalıklardan koruma görevini üstlenen bu dokular bazen kendileri hastalık yaratarak, çocuğun ateşlenmesine ve ilerleyen zamanlarda daha da ciddi sağlık riskleri ile karşılaşmasına neden olabiliyor. Çocuklarda önemli bir sağlık sorunu olan bademciklerle ilgili merak edilenleri Anadolu Sağlık Merkezi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Kazkayası anlattı.

Tıkanma nedeniyle çocuklar yeterince gelişip büyüyemiyor
Çocuklarda bademciklerin normalden büyük olması, özellikle gece uykusunda hava yolunun tıkanmasına ve geçici olarak solunumun duraksamasına yol açabiliyor. Bu durumda uyku sırasında çocuklarda beyne daha az oksijen gittiği için vücutta karbondioksit birikiyor. İleri dönemde çocuklarda akciğer ve kalbe binen yük artarak diğer organ fonksiyon bozukluklarına, büyüme ve gelişme geriliğine, okul başarısının da olumsuz yönde etkilenmesine neden oluyor. Bu nedenle uyku apnesi gelişmesinin en önemli ameliyat nedenlerinden biri olduğunu belirten Prof. Dr. Mustafa Kazkayası “Ayrıca tıkanma nedeniyle çocuk çok sık uyandığından, büyüme hormonu uykunun belirli fazlarında salgılandığı için çocuk yeterince büyüyemez” diyor.

Çocukların aynı yıl içinde üç kereden fazla streptokokal enfeksiyon geçirmesi veya arka arkaya iki sene, her sene en az iki kere geçirmesi durumunda ameliyat edilmesi gerektiğini belirten Prof. Kazkayası “Streptokokal enfeksiyona bağlı olarak kalp, böbrek ve eklem rahatsızlığı gelişme riski çok yüksek olduğundan enfeksiyon riskini azaltmak için ameliyat uyguluyoruz. Yine streptokok olsun olmasın, senede 4-5 kere enfeksiyon geçirip her seferinde ateşlenen çocukların da bademciklerinin alınmasını öneriyoruz” diyor.

İki bademcik arasında boyut farkı olabiliyor
Çok sık görülmese de iki bademcik arasında çok büyük boy farkı olabiliyor. Bu durumda da ameliyat yapılması gerektiğini belirten Prof. Kazkayası “Burada da bademciğin bir tanesi çok büyük bir tanesi çok küçük olduğunda, büyük olan bademcikte tümör olasılığını ekarte etmek için biyopsi amaçlı olarak her iki bademciği de alıyoruz” diyor.

Abse gelişimi çok ciddi sorunlara yol açabiliyor
Bademcik ameliyatı için bir başka gerekçe ise doğal enfeksiyon sırasında abse gelişmiş olması. Bu sorunun hayatı tehdit eden bir durum olduğunu ve cerrahi olarak hemen müdahale edilmesi gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Mustafa Kazkayası, kötü ağız kokusu, sürekli bir halsizlik hali, bademcikte taş ya da kist olması durumlarında da bademciklerin alınmasını öneriyor.