Minik bebeğiniz kulaklarını kaşıyor veya onlarla sürekli oynuyorsa, ilk etapta bebeğin sadece kendi vücudunu tanımakta olduğunu*düşünebilirsiniz. *Haksız da sayılmazsınız çünkü çocuğunun sürekli kulaklarıyla oynadığından yakınan ve doktorun yolunu tutan pek çok anne bu cevapla karşılaşır. Bebek kulaklarını yeni keşfetmiştir ve onlarla oynamaktadır.

Öte yandan ‘Acaba çocuğumun kulağında bir ağrı ya da rahatsızlık mı var?‘ sorusu da aklınıza takılabilir. Bir yaşından küçük bebekler ağrının yerini tam olarak belirleme kapasitesine sahip değildir. Ağrı, kaşıntı veya benzeri rahatsızlık veren bir belirtinin, kulağın içinden mi yoksa dış çevresinden mi kaynaklandığını tam olarak kestiremezler. Dolayısıyla kulağın içinden kaynaklanan bir ağrı yüzünden de kulaklarını kaşıyor olabilirler.

Bebeğinizin sadece kulağını kaşımasından yola çıkarak bir şikayeti olup olmadığını anlamanız tabii ki pek kolay değildir. Derdini sözcüklere dökemeyen bebeğiniz size bir ipucu vermekte olabilir. Bu nedenle şüphelendiğiniz*durumlarda, bebeğinizde -örneğin bir kulak enfeksiyonuna işaret eden- başka belirtiler de var mı izlemeniz gerekir. Böylece çocuk sadece kulaklarıyla mı oynuyor yoksa bir rahatsızlığı mı var anlamanız kolaylaşır.

Kulak kaşıntısının yanı sıra görülebilecek diğer belirtiler konusu önemlidir çünkü herhangi bir rahatsızlığa veya duruma işaret eden başka bir belirti olmadığı hallerde, genellikle ortada endişelenecek bir problem de yok demektir.

Aşağıdaki birkaç maddede, bir bebeğin kulaklarını kaşımasına, çekiştirmesine, onlarla oynamasına yol açan çeşitli nedenleri ve kulak kaşıma dışında size bilgi verebilecek diğer belirtileri bulabilirsiniz.

Diş Çıkarma
Konumuz kulak olduğu için doğal olarak çoğu anne bebeğin diş çıkarması ile kulaklarını kaşıması arasında bir bağlantı kurmayı aklına getirmeyecektir. Oysa diş çıkarma bebeklerde kulak kaşıma nedenlerinin başında gelir.

Bebeğiniz diş çıkarırken de kulaklarını kaşıyabilir, çekiştirebilir ve hatta tırmalayabilir. Bunun nedeni sinirlerin konumu nedeniyle, bebeğin şişen diş etlerinden gelen ağrıyı kulağından geliyor sanmasıdır. Bebeğin salyasının akması, eşyaları çiğnemesi, iştahsızlığı, uykusuzluğu ve ortada neden görünmüyorken huysuzlanması da yine diş çıkarma belirtileri olabilir.

Bazen diş çıkartan bebeklerde hafif bir ateş de görülür ama diş yüzünden yükselen ateşin 38 dereceyi geçmesi normal sayılmaz. Bebeğinizin ateşi bu rakamın üzerine çıkmışsa, kaşıntı ve ateş ‘diştendir’ deyip geçmeyin ve mutlaka doktorunuza haber verin.

Çoğu bebek ortalama 7. ayda diş çıkarmaya başlar ama bazı bebeklerde 3 aylıktan itibaren diş çıkarma belirtileri görülebilir. Diğer yandan daha geç, 12 aylıktan itibaren diş çıkaran bebekler de vardır.

Bebeğin Banyosu
Banyo sonrası kulakta sabun ya da şampuan kalması bebeğin kulaklarını kaşındırabilir. Önlem olarak bebeğin kulak kanalının sabun veya şampuandan sakınılması*gerekir. Bebeğinizin bir sonraki banyosunda bu konuya dikkat ederek kaşıntı konusunda bir fark olup olmadığını gözlemleyebilirsiniz.

Çocuğun kulaklarında şampuan kalıntısı kalmasın diye kulakları kulak*çubuğuyla gereğinden fazla temizlemeyin. Bu kez de koruyucu kulak derisi tahriş olabilir ve*bebeğin kulağında daha kolay enfeksiyon oluşur.

Bazen de kullanılan şampuan benzeri ürünler bebekte alerjiye neden olarak kaşıntı yapabilir. Bu konuya aşağıda biraz daha detaylı değineceğiz.

Dış Kulak Yolu İltihabı
Bebeğin kulağına asıldığı, kulağını çekiştirdiği, kaşıdığı veya dürtme hareketi yaptığı durumlarda ‘yüzücü kulağı‘ da denilen dış kulak yolu iltihabı söz konusu olabilir. Banyo sırasında kulak kanalına su kaçması sonucu dış kulak yolu iltihaplanabilir. Ya da pamuklu kulak çöpünün kulak yolunu tahriş etmesi ile koruyucu cilt tabakası zarar görür ve bakterilerin büyümesi için elverişli bir ortam oluşmuş olur. Bu bakteriler de enfeksiyonu oluşturur.

Dış kulak yolu iltihabının diğer belirtileri: kulakta sarı, sulu ve kokulu bir akıntı, kızarıklık ve kulak derisinde pullanma veya döküntü olarak sayılabilir.

Kulak Enfeksiyonu
Kulak enfeksiyonu ya da diğer adıyla orta kulak iltihabı bebeğin kulağını kaşımasına ve tırnaklamasına neden olabilir. Kulak enfeksiyonları 6 aylıktan 3 yaşına kadar olan çocuklarda oldukça yaygındır. Çoğunlukla burun akması, ateş, sarı kulak akıntısı, uyku problemleri, işitme güçlüğü gibi soğuk algınlığındakine benzer belirtilere neden olur.


Ek olarak bebeğiniz emzirme sırasında ya da onu beslediğiniz sırada ağlayabilir çünkü emme ve yutkunma hareketleri, tıkalı kulaktaki basıncı etkileyerek ağrı yapabilir. Tıpkı bir uçak yolculuğu sırasında tıkanan kulağınızın açılırken size rahatsızlık vermesi gibi.

Yapılan bazı çalışmalarda, akıntı ya da ateş benzeri diğer belirtiler ortada yoksa bebeğin sadece kulağın kaşımasının enfeksiyona işaret etmeyeceği yönünde sonuçlar alınmıştır.

Bebekte kulak enfeksiyonunu önlemek için bebeğin yanında sigara içilmemesi veya sigara dumanı olan ortamlardan uzak tutulması, bebeğe yakın kişilerin sık sık ellerini yıkaması, olabildiğince bebeğin hastalık kapabileceği kalabalık ortamlardan uzak tutulması ve tabii bebeğin anne sütü ile beslenmesi, alınabilecek önlemlerdir.

Egzama ve Alerji
Egzama yetişkinlerde de görülen, bebeklerde ise daha 1 yaşına gelmeden başlayabilen, yaygın bir cilt hastalığıdır. Hastalık sözcüğü sizi hemen korkutmasın çünkü bebeklerde egzama oldukça sık görülür.
Egzama genellikle bebeklerin yüzünde kızarık, kuru döküntüler şeklinde ortaya çıkar. Yüz dışında bebeğin kol ve bacaklarında, saç derisinde ya da kulak arkasında egzama görülebilir. Oldukça kaşıntı yapan, alerjik bir durum olduğundan etkilenen bölgeyi bebeğin kaşımak istemesi de doğaldır.

Kullanılan deterjan, hayvan tüyü ya da bebeğin temas ettiği kumaşlar alerjinin sorumlusu olabilir. Bebeğin cildinin nemli tutulması önemlidir. Çoğunlukla bebek 2 ila 4 aylıkken başlayan egzama, genellikle bebekler yaş aldıkça kendiliğinden geçer.

Bebeğiniz için kullandığınız şampuan, bebeğin tenine değen saçları, oda spreyi, şapka, bere benzeri giysiler ya da ter gibi etkenlere karşı da çocuklar alerjik bir tepki verebilir. Kulak arkasındaki derinin tahriş olduğunu ya da kulak çizgisinin sanki bebeğin yıkanmaya ihtiyacı varmış gibi göründüğünü fark edebilirsiniz. Bu durumda alerjiden şüphelenilebilir.

Alerjinin neden kaynaklandığını bulmak her zaman kolay olmayabilir. Bu süreçte çocuğun doktoruna danışmanız ve olasılıkları beraber gözden geçirmeniz en doğrusu olacaktır.

Önemli bir nokta alerjiden şüphelendiğinizde kendi kendinize kesinlikle süt, yumurta benzeri temel besinleri doktora danışmadan, kendi kendinize kesmemenizdir. Bebeklerde sadece yiyecek alerjisi görülmez ve temel gıdaları gereksiz yere kesmek bebeğe daha çok zarar verebilir.