Gramofon veya fonograf kelimelerinden kaynaklanıyor. Bu makine ile ses ve müzik kayıtı veya dinleme olanakları bulunmaktadır. Ilk patenti 29 Eylül 1887 Alman bilim adamı Emil Berliner tarafından alındı.



Gramofon bir yuvarlak ince taş plak ile fonograf ise bir silindir ile çalışır. Fonografı ilk tasarlayanlardan biri ünlü Thomas Alva Edison dir. İlk müzik çalar kutusu. Günümüzde hala dinlenmektedir.

Plaklar üzerine tespit edilmiş olan esasları tekrarlamaya yarayan alet. Gramafon iki bölümden ibarettir: Plâk ve makine.

Plâk gomalaka ve mumlu maddelerle (son yıllarda plâstik maddelerle) yapılan bir disktir.İki yüzünde helezon şeklinde oyuklar vardır. Bu oyuklar girintili çıkıntılıdır özel olarak yapılmış olan gramafon iğnesi bu oyuklar arasında dolaşırken meydana gelen titreşimler plâğa alınan sesin tekrar duyulmasını sağlar.
Makine plâğın devamlı olarak ve aynı hızda dönmesini sağlayan bir motor ile sesi yansıtan bir bölümden ibarettir. Motor zemberek ya da elektrikle çalıştırılabilir. Her iki şekilde de dakikada ortalama olarak 78 devir yapılır. Elektrikle çalışan gramafonlara pikap adı verilir.

İğne plâk üzerinde dolandıkça oyukların girinti ve çıkıntısına göre meydana gelen titreşimleriğnenin bağlı bulunduğu diyagrama yansır ses titreşimleri diyagram ve ses kutusu yardımı ile büyütülerek aksettirilmiş olur.
Gramafon 1877 yılında Edison tarafından icat edilmiş olan fonografın geliştirilmiş şeklidir.





Alıntı